Bauhaus
Bauhaus Nədir?
Bauhaus, 20-ci əsrin ən məşhur və təsirli sənət, dizayn və memarlıq məktəblərindən biridir. 1919-cu ildə Almaniyada təsis edilən bu məktəb və onun yaratdığı hərəkat müasir dizaynın formalaşmasında mühüm rol oynayıb. Adı alman dilində "Tikinti Evi" mənasını verir və əvvəlcə yalnız təhsil müəssisəsini ifadə etsə də, sonradan qlobal dizayn cərəyanına çevrildi.
Bauhaus Necə Başladı?
Valter Qropius tərəfindən yaradılan Bauhaus sənət və sənaye arasında əlaqə qurmağa çalışırdı. Məqsəd, sənətkarlar, ustalar və memarların birgə çalışaraq funksional, gözəl və hər kəs üçün əlçatan dizaynlar yaratması idi. Məktəbin inqilabi tədris metodu nəzəriyyəni praktika ilə birləşdirirdi.
Bauhaus-un əsas tədris prinsipləri:
- Tələbələr müxtəlif materiallarla — ağac, metal, şüşə, tekstil — işləməyi öyrənirdilər.
- Rəng nəzəriyyəsi və kompozisiya üzrə dərslər, məsələn, rəng çarxını tərtib edən Yohannes İtten tərəfindən aparılırdı.
- Hər hansı artıq dekorasiya elementindən imtina edərək dizaynın həm estetik, həm də funksional olması tələb olunurdu.
Bauhaus-un Dünyaya Təsiri
Cəmi 14 il fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq, Bauhaus-un təsiri çox geniş yayıldı. Məktəb 1933-cü ildə nasist rejimin təzyiqləri səbəbilə bağlandı, lakin müəllim və tələbələr müxtəlif ölkələrə köçərək Bauhaus prinsiplərini yaymağa davam etdilər.
Bu gün Bauhaus-un izləri minimalist memarlıqda, modul mebellərdə, qrafik dizayn və gündəlik əşyalarda açıq şəkildə görünür. Hətta sadə bir qapı tutacağı belə Bauhaus-un təmiz və funksional dizayn anlayışını əks etdirə bilər.
Bauhaus Dizaynının Əsas Prinsipləri
Minimalizm və Funksionallıq
Bauhaus üçün "Forma funksiyaya xidmət edir" prinsipi əsas idi. Dizaynın hər elementi müəyyən bir məqsədə xidmət etməli, artıq və lazımsız detallardan qaçınılmalı idi.Sadə Materiallar və Kütləvi İstehsal
Bauhaus məhsulları kütlə üçün nəzərdə tutulmuşdu. Polad, şüşə və faner kimi materiallardan istifadə edilərək əlçatan və sərfəli dizaynlar hazırlanırdı.Sadə Formalar və Düzgün Xətlər
Bauhaus dizaynları əsasən həndəsi formalar və düz xətlərlə seçilirdi. Bu sadəlik həm müasir görünüş yaradırdı, həm də praktik idi.İncəsənət və Texnologiyanın Birliyi
Bauhaus sənət və sənətkarlıqla yanaşı texnologiyanı da bir araya gətirirdi. Bu yanaşma memarlıqdan modaya qədər bir çox sahəni əhatə edirdi.
Bauhaus Bu Gün
Bauhaus prinsipləri bu gün də müasir dünyada aktual olaraq qalır. Yalnız böyük binalarda deyil, həm də gündəlik həyatda istifadə etdiyimiz əşyalarda — lampalar, kreslolar, mətbəx mebellərində — onun təsirini görmək mümkündür.
Dünya brendləri Bauhaus-un sadəlik və funksionallıq fəlsəfəsindən ilham almağa davam edir. Bu hərəkat dizaynı yalnız gözəl etmək üçün deyil, insanların həyatını yaxşılaşdırmaq üçün də necə istifadə etməyin mümkün olduğunu göstərir.